Philosophy of Parmenides luv luv

Cov txheej txheem:

Philosophy of Parmenides luv luv
Philosophy of Parmenides luv luv

Video: Philosophy of Parmenides luv luv

Video: Philosophy of Parmenides luv luv
Video: Parmenides’ Philosophy: “Being” and “Non-Being” 2024, Tej zaum
Anonim

Ntawm cov tiam thib ob ntawm Greek philosophers, kev pom ntawm Parmenides thiab txoj hauj lwm ntawm Heraclitus tsim nyog tau txais kev saib xyuas tshwj xeeb. Tsis zoo li Parmenides, Heraclitus tau sib cav hais tias txhua yam hauv lub ntiaj teb tab tom hloov mus tas li thiab hloov pauv. Yog hais tias peb coj ob txoj hauj lwm cia, ces ob leeg tsis ua rau kev txiav txim. Tab sis kev tshawb fawb ntawm lub tswv yim nws tus kheej xyaum txhais tsis muaj dab tsi li. Cov no tsuas yog kev xav thiab sib txawv ntawm kev tshawb nrhiav qhov tseeb. Parmenides tau ua haujlwm ntau ntawm txoj kev no. Nws lub tswv yim yog dab tsi?

Fame

Parmenides yog nto moo heev nyob rau hauv pre-Christian ancient tim Nkij teb chaws (ca. 5th caug xyoo BC). Nyob rau hauv cov hnub ntawd, lub tsev kawm ntawv Eleatic, tus tsim ntawm Parmenides, tau nthuav dav. Lub tswv yim ntawm tus neeg xav no tau nthuav tawm zoo nyob rau hauv cov paj huam nto moo "On Nature". Cov paj huam tau mus txog peb lub sijhawm, tab sis tsis tag. Txawm li cas los xij, nws cov nqe lus qhia txog cov yam ntxwv ntawm lub tsev kawm Eletic. Ib tug tub ntxhais kawm ntawm Parmenidesnto moo tsis tsawg tshaj li nws tus kws qhia ntawv yog Zeno.

Qhov kev qhia tseem ceeb uas Parmenides tshuav, lub tswv yim ntawm nws lub tsev kawm ntawv tau txais txiaj ntsig los tsim thawj cov lus nug ntawm kev paub, ua thiab tsim ntawm ontology. Qhov kev xav no kuj ua rau muaj kev paub txog epistemology. Parmenides tau cais qhov tseeb thiab kev xav, uas, dhau los, ua rau muaj kev txhim kho ntawm thaj chaw xws li kev txheeb xyuas cov ntaub ntawv thiab kev xav txog kev xav.

parmenides philosophy
parmenides philosophy

Lub tswv yim tseem ceeb

Lub ntsiab lus tseem ceeb uas Parmenides ua raws yog lub tswv yim ntawm kev ua: sib nrug ntawm nws, tsis muaj dab tsi tshwm sim. Qhov no yog vim impossibility ntawm kev xav txog txhua yam uas tsis yog inextricably txuas nrog ua. Yog li ntawd, qhov kev xav tau yog ib feem ntawm kev ua. Nws yog ntawm qhov kev ntseeg no uas Parmenides 'kev xav paub txog kev paub yog tsim. Tus kws tshawb fawb tau nug cov lus nug: "Tus neeg puas tuaj yeem txheeb xyuas qhov muaj nyob, vim qhov no tsis tuaj yeem txheeb xyuas tau? Txawm li cas los xij, kev ua neej zoo sib xws nrog kev xav. Los ntawm qhov no peb tuaj yeem xaus tias nws tseem muaj tseeb."

Hauv thawj nqe ntawm zaj paj huam "Ntawm Xwm" Parmenides, uas nws lub tswv yim tsis lees paub qhov muaj peev xwm ntawm kev muaj nyob sab nraud, muab lub luag haujlwm tseem ceeb hauv kev paub txog lub siab. Kev xav yog qhov thib ob. Qhov tseeb yog raws li kev paub txog kev xav, thiab kev xav yog raws li kev xav, uas tsis tuaj yeem muab kev paub tseeb txog cov ntsiab lus ntawm cov khoom, tab sis tsuas yog qhia lawv qhov pom xwb.

Philosophy ntawm Parmenides thiab Heraclitus
Philosophy ntawm Parmenides thiab Heraclitus

Kev nkag siab ntawm lub neej

Los ntawm thawj lub sijhawm ntawm kev yug los ntawm lub tswv yim, lub tswv yim ntawm kev ua yog ib qho laj thawj txhais tau tias qhia txog kev sawv cev ntawm lub ntiaj teb hauvdaim ntawv ntawm kev kawm holistic. Philosophy tau tsim pawg uas qhia txog qhov tseem ceeb ntawm kev muaj tiag. Qhov tseem ceeb uas qhov kev nkag siab yuav pib yog, lub tswv yim uas dav dav, tab sis cov ntsiab lus tsis zoo.

Thawj zaug, Parmenides nyiam qhov kev xav no. Nws zaj paj huam "Ntawm Nature" tau tso lub hauv paus rau metaphysical ancient thiab European worldview. Txhua qhov sib txawv uas lub tswv yim ntawm Parmenides thiab Heraclitus muaj yog raws li kev tshawb pom ontological thiab kev nkag siab txog qhov tseeb ntawm lub ntiaj teb. Lawv suav tias yog ontology los ntawm ntau lub ces kaum.

Parmenides kev taw qhia nyob rau hauv philosophy
Parmenides kev taw qhia nyob rau hauv philosophy

Kev pom tsis sib haum

Heraclitus yog tus cwj pwm los ntawm txoj kev ntawm cov lus nug, riddles, allegories, ze rau cov lus thiab cov lus pov thawj ntawm cov lus Greek. Qhov no tso cai rau tus kws tshawb fawb hais txog lub ntsiab lus ntawm kev ua nrog kev pab ntawm cov duab semantic, npog cov xwm txheej ib txwm muaj nyob rau hauv tag nrho lawv cov kev sib txawv, tab sis nyob rau hauv ib qho kev nkag siab.

Parmenides tau hais meej meej tawm tsam qhov tseeb ntawm kev paub uas Heraclitus tau sau tseg thiab piav qhia tau zoo heev. Parmenides lub hom phiaj thiab ua tau zoo siv txoj kev txiav tawm ntawm kev xav. Nws tau los ua tus qauv ntawm philosophers uas tsis lees paub qhov kev paub dhau los, thiab txhua yam kev paub tau muab los ntawm cov chaw dav dav uas muaj nyob hauv qhov tseem ceeb. Parmenides tsuas yog tso siab rau kev txiav tawm nrog laj thawj. Nws lees paub qhov kev paub tshwj xeeb, tsis lees paub qhov kev xav uas yog lub hauv paus ntawm cov duab sib txawv ntawm lub ntiaj teb.

Txhua lub tswv yim ntawm Parmenides thiab Heraclitus tau raug ua tib zoo tshawb fawb thiab sib piv. Qhov tseeb, cov no yog ob qhov kev tawm tsam kev xav. Parmenides hais txog kev tsis tuaj yeem nyob hauvqhov ntxeev ntawm Heraclitus, uas lees paub kev txav mus los ntawm txhua yam. Parmenides los xaus lus tias yog thiab tsis yog yog cov ntsiab lus zoo ib yam.

Kev tsis sib cais thiab ib leeg, hloov tsis tau thiab muaj nyob sab nraum lub sijhawm, nws ua tiav hauv nws tus kheej, thiab tsuas yog nws yog tus tuav qhov tseeb ntawm txhua yam. Qhov ntawd yog qhov Parmenides tau hais. Cov kev taw qhia nyob rau hauv lub tswv yim ntawm lub tsev kawm ntawv Eletic tsis tau txais ntau adherents, tab sis nws yog tsim nyog hais tias thoob plaws hauv nws lub neej nws pom nws cov neeg txhawb nqa. Feem ntau, lub tsev kawm ntawv tsim plaub tiam neeg xav, thiab tsuas yog tom qab ntawd nws tau degenerate.

Parmenides ntseeg tias ib tus neeg xav nkag siab qhov tseeb yog tias nws paub qhov txawv ntawm qhov sib txawv, cov duab thiab qhov txawv ntawm qhov tshwm sim, thiab them nyiaj rau lub hauv paus ruaj khov, yooj yim thiab tsis hloov pauv. Nws hais txog txhua qhov sib txawv, qhov sib txawv, qhov tsis sib xws thiab cov dej ntws, raws li cov ntsiab lus cuam tshuam nrog kev xav.

Eletic tsev kawm ntawv ntawm Philosophy Parmenides Zeno lub aporias
Eletic tsev kawm ntawv ntawm Philosophy Parmenides Zeno lub aporias

Cov lus qhuab qhia uas muaj los ntawm Eleatic lub tsev kawm ntawm kev xav: Parmenides, aporias ntawm Zeno thiab kev xav ntawm ib leeg

Raws li twb tau hais lawm, tus yam ntxwv ntawm Eleatics yog cov lus qhuab qhia ntawm kev txuas mus ntxiv, ib leeg, tsis muaj qhov kawg, uas muaj qhov sib npaug hauv txhua qhov ntawm peb qhov kev muaj tiag. Tus Eleatics hais thawj zaug txog kev sib raug zoo ntawm kev ua thiab kev xav.

Parmenides ntseeg tias "xav" thiab "ua" yog ib qho thiab tib yam. Kev ua tsis muaj zog thiab sib koom ua ke, thiab txhua qhov kev hloov pauv hais txog kev tawm ntawm qee yam zoo mus rau qhov tsis muaj nyob. Yog vim li cas, raws li Parmenides, yog txoj hauv kev rau kev paub txog qhov tseeb. Kev xav tsuas yog dag ntxias xwb. Objections ib sabCov lus qhia ntawm Parmenides tau xa los ntawm nws tus thwjtim Zeno.

Nws lub tswv yim siv qhov kev xav tsis sib haum xeeb los ua pov thawj qhov tsis muaj zog ntawm kev ua. Nws aporias qhia qhov tsis sib haum xeeb ntawm tib neeg kev nco qab. Piv txwv li, "Flying Arrow" hais tias thaum faib cov trajectory ntawm tus xub mus rau hauv cov ntsiab lus, nws hloov tawm tias cais ntawm txhua qhov ntawm cov ntsiab lus no tus xub yog so.

Kev koom tes rau kev xav

Nrog rau qhov sib xws ntawm cov ntsiab lus tseem ceeb, Zeno qhov laj thawj muaj ntau cov kev cai ntxiv thiab cov lus sib cav, uas nws tau piav qhia nruj dua. Parmenides tsuas yog qhia rau ntau cov lus nug, thiab Zeno muaj peev xwm muab lawv rau hauv daim ntawv nthuav dav.

Kev qhia ntawm Eleatics tau coj kev xav mus rau kev faib cov kev txawj ntse thiab kev paub txog kev paub txog yam uas hloov pauv, tab sis muaj nyob rau hauv lawv tus kheej ib qho tshwj xeeb tsis hloov pauv - ua. Kev taw qhia ntawm cov ntsiab lus ntawm "kev txav", "ua" thiab "tsis yog" hauv kev xav yog qhov tseeb rau lub tsev kawm Eletic, tus tsim ntawm Parmenides. Kev koom tes rau lub tswv yim ntawm tus neeg xav no yog qhov nyuaj rau kev kwv yees, txawm tias nws qhov kev xav tsis tau txais ntau tus neeg koom nrog.

Tab sis lub tsev kawm ntawv Eleatic muaj kev txaus siab rau cov kws tshawb fawb, nws xav paub heev, vim nws yog ib qho ntawm cov laus tshaj plaws, uas nws txoj kev qhia tswv yim thiab lej tau sib cuam tshuam zoo.

Parmenides pab rau kev xav
Parmenides pab rau kev xav

Main messages

Txhua lub tswv yim ntawm Parmenides (luv luv thiab meej) tuaj yeem ua rau peb yam no:

  • muaj tsuas yog (tsis muaj tsis yog);
  • tsis tsuas muaj muaj, tab sis kuj tsis muaj;
  • lub tswv yim ntawm kev ua thiabtsis muaj nyob yeej zoo ib yam.

Txawm li cas los xij, Parmenides lees paub tsuas yog thawj qhov thesis ua qhov tseeb.

Los ntawm Zeno cov lus no, tsuas yog cuaj tus neeg muaj sia nyob rau hnub no (nws xav tias muaj txog 45 tag nrho). Cov pov thawj tawm tsam kev txav mus los tau txais kev nyiam tshaj plaws. Zeno txoj kev xav tau coj mus rau qhov yuav tsum tau rov xav dua li cov txheej txheem tseem ceeb xws li kev ua tsis tiav thiab nws qhov xwm txheej, kev sib raug zoo ntawm kev nruam thiab tsis tu ncua, thiab lwm yam zoo sib xws. Mathematicians raug yuam kom them sai sai rau qhov tsis muaj zog ntawm lub hauv paus kev tshawb fawb, uas, nyob rau hauv lem, cuam tshuam lub stimulation ntawm kev vam meej nyob rau hauv no scientific teb. Zeno's aporias koom nrog hauv kev nrhiav cov lej ntawm qhov kev nce qib geometric, uas tsis muaj qhov kawg.

Pab txhawb rau kev txhim kho ntawm kev xav tau coj los ntawm lub tswv yim qub

Parmenides tau muab lub zog muaj zog rau txoj hauv kev tshiab zoo rau kev paub lej. Ua tsaug rau nws cov lus qhia thiab lub tsev kawm Eletic, qib ntawm kev paub txog lej tau nce ntau. Tshwj xeeb tshaj yog, ib tus tuaj yeem muab piv txwv ntawm qhov tshwm sim ntawm "cov pov thawj los ntawm kev tsis sib haum xeeb", uas yog qhov tsis ncaj. Thaum siv xws li ib txoj kev, lawv yog repelled los ntawm absurdity ntawm qhov opposite. Yog li kev lej pib coj los ua ib qho kev txiav tawm.

Melisse yog lwm tus ua raws Parmenides. Interestingly, nws suav hais tias yog tus menyuam kawm ntawv ze tshaj plaws rau tus kws qhia ntawv. Nws tsis tau xyaum philosophical kev txawj ntse, tab sis raug suav hais tias yog ib tug philosophizing warrior. Raws li ib tug admiral ntawm Samos fleet nyob rau hauv 441-440 BC. e., nws kov yeej cov Athenians. Tab sis nws lub tswv yim amateurish tau raug soj ntsuam hnyav los ntawm thawj Greek historians, tshwj xeeb tshaj yogAristotle. Ua tsaug rau txoj haujlwm "Hais txog Melissa, Xenophanes thiab Gorgias" peb paub ntau heev.

Melissa lub neej tau piav qhia los ntawm cov yam ntxwv hauv qab no:

  • nws yog qhov kawg ntawm lub sijhawm (eternally) thiab hauv qhov chaw;
  • nws yog ib qho thiab tsis hloov;
  • nws paub tsis mob thiab kev txom nyem.

Melisse txawv ntawm qhov kev xav ntawm Parmenides hauv qhov uas nws lees txais qhov tsis muaj qhov kawg ntawm kev ua thiab, ua tus neeg siab zoo, lees paub qhov zoo tshaj plaws ntawm kev ua, vim qhov no ua rau qhov tsis muaj kev txom nyem thiab mob.

Cov lus sib cav ntawm Heraclitus tawm tsam lub tswv yim ntawm Parmenides peb puas paub?

Heraclitus hais txog Ionian lub tsev kawm ntawv ntawm kev xav ntawm Ancient Greece. Nws suav hais tias lub ntsiab ntawm hluav taws yog lub hauv paus ntawm txhua yam. Nyob rau hauv qhov kev pom ntawm Greeks thaum ub, hluav taws yog lub teeb tshaj plaws, thinnest thiab feem ntau cov teeb meem mobile. Heraclitus piv cov hluav taws kub. Raws li nws, txhua yam nyob rau hauv lub ntiaj teb no yog pauv xws li kub thiab khoom. Nyob rau hauv hluav taws, tus philosopher pom lub hauv paus thiab pib ntawm txhua yam. Piv txwv li, lub cosmos tshwm sim los ntawm hluav taws nyob rau hauv ib tug downward thiab upward txoj kev. Muaj ntau ntau versions ntawm Heraclitus 'cosmogony. Raws li Plutarch, hluav taws kis mus rau saum huab cua. Nyob rau hauv lem, huab cua nkag mus rau hauv dej, thiab dej mus rau hauv av. Ces lub ntiaj teb rov mus tua hluav taws dua. Clement tau npaj ib lub hauv paus chiv keeb ntawm dej los ntawm hluav taws, los ntawm cov noob ntawm lub ntug, txhua yam yog tsim.

Cov lus sib cav ntawm Heraclitus tawm tsam lub tswv yim ntawm Parmenides
Cov lus sib cav ntawm Heraclitus tawm tsam lub tswv yim ntawm Parmenides

Raws li Heraclitus, lub cosmos tsis nyob mus ib txhis: qhov tsis muaj hluav taws yog hloov pauv los ntawm nws qhov ntau dhau. Nws revives qhov hluav taws kub, hais txog nws raws li ib tug rational quab yuam. Thiab lub ntiaj teb lub tsev hais plaub personifies nrog lub ntiaj teb hluav taws. Heraclitus generalized lub tswv yim ntawm kev ntsuas nyob rau hauv lub tswvyim ntawm logos raws li ib tug tsim nyog lo lus thiab lub hom phiaj txoj cai ntawm lub ntug: dab tsi yog hluav taws rau lub siab, ces logos rau lub siab.

Thinker Parmenides: lub tswv yim ntawm kev ua

Raws li, tus kws tshawb fawb txhais tau tias muaj qee yam uas twb muaj lawm uas ua rau lub ntiaj teb. Nws yog indivisible thiab tsis puas los ntawm tshwm sim. Kev ua zoo li lub pob zoo meej, tsis muaj zog thiab tsis muaj zog, sib npaug rau nws tus kheej. Lub tswvyim ntawm Parmenides yog, raws li nws yog, ib tug qauv ntawm materialism. Twb muaj yog ib tug finite, motionless, lub cev, spatial txhais cov ntaub ntawv tag nrho ntawm txhua yam. Tsis muaj dab tsi tab sis nws.

Parmenides ntseeg tias qhov kev txiav txim siab txog qhov tsis muaj nyob (tsis muaj nyob) yog qhov cuav. Tab sis cov lus hais no ua rau muaj lus nug: Yuav ua li cas tshwm sim thiab ploj mus qhov twg? Yuav ua li cas thiaj dhau mus rau qhov tsis muaj nyob thiab peb tus kheej xav li cas?”

Tau teb cov lus nug no, Parmenides hais txog qhov ua tsis tau zoo ntawm kev puas siab puas ntsws qhia tias tsis muaj nyob. Tus philosopher txhais qhov teeb meem no rau hauv lub dav hlau ntawm kev sib raug zoo ntawm kev ua thiab kev xav. Nws kuj tau hais tias qhov chaw thiab lub sijhawm tsis muaj nyob raws li kev ywj pheej thiab kev ywj pheej. Cov no yog cov duab tsis nco qab tsim los ntawm peb nrog kev pab ntawm kev xav, niaj hnub dag peb thiab tsis tso cai rau peb pom qhov tseeb tiag tiag, zoo ib yam li peb xav tiag.

Lub tswv yim tias lub tswv yim ntawm Parmenides thiab Zeno yog txuas ntxiv hauv cov lus qhia ntawm Democritus thiab Plato.

Parmenides 'philosophical concise thiab meej
Parmenides 'philosophical concise thiab meej

Aristotle thuam Parmenides. Nws cav hais tias tus philosopher txhais ua heev unambiguously. Raws li Aristotle, qhov noib lub tswv yim tuaj yeem muaj ntau lub ntsiab lus, ib yam li lwm yam.

Nws yog qhov txaus siab uas cov kws sau keeb kwm xav txog Xenophanes tus tsim lub tsev kawm Eletic. Thiab Theophrastus thiab Aristotle xav txog Parmenides uas yog Xenophanes. Tseeb tiag, nyob rau hauv cov lus qhia ntawm Parmenides, ib qho xov xwm tuaj yeem taug qab nrog lub tswv yim ntawm Xenophanes: kev sib koom ua ke thiab kev tsis sib haum xeeb ntawm kev ua - muaj tiag tiag. Tab sis lub tswv yim ntawm "ua" raws li ib pawg kev xav tau thawj zaug los ntawm Parmenides. Yog li, nws hloov pauv metaphysical laj thawj rau lub dav hlau ntawm kev tshawb fawb mus rau qhov zoo tshaj plaws ntawm cov khoom los ntawm lub dav hlau ntawm kev xav ntawm lub cev. Yog li, lub tswv yim tau txais tus cwj pwm ntawm kev paub zoo tshaj plaws, uas yog qhov tshwm sim ntawm kev paub txog tus kheej thiab kev ncaj ncees ntawm tib neeg lub siab.

Parmenides 'saib ntawm xwm (cosmology) yog qhov zoo tshaj plaws piav qhia los ntawm Aetius. Raws li cov lus piav qhia no, lub ntiaj teb kev sib koom ua ke yog embraced los ntawm ether, nyob rau hauv uas lub fiery huab hwm coj yog lub ntuj. Nyob rau hauv lub ntuj, ib kab ntawm crowns qhwv ib ncig thiab ncig lub ntiaj teb. Ib lub crown yog hluav taws, lwm yam yog hmo ntuj. Cov cheeb tsam nruab nrab ntawm lawv yog ib nrab ntim nrog hluav taws. Nyob rau hauv qhov chaw yog lub ntiaj teb firmament, nyob rau hauv uas muaj lwm wreath ntawm hluav taws. Qhov hluav taws kub nws tus kheej yog nthuav tawm nyob rau hauv daim ntawv ntawm ib tug vajtswv poj niam uas tswj txhua yam. Nws ua rau cov poj niam yug los nyuaj, yuam kom lawv koom nrog txiv neej, thiab txiv neej nrog poj niam. Volcanic hluav taws kos npe rau thaj av ntawm tus vajtswv poj niam ntawm kev hlub thiab kev ncaj ncees.

Lub hnub thiab txoj kev Milky Way yog qhov cua, qhov chaw uas hluav taws tuaj. Cov tsiaj muaj sia sawv, raws li Parmenides, vim muaj kev cuam tshuam ntawm lub ntiaj teb nrog hluav taws, sov nrog txias, hnov qab thiab xav. Txoj kev xav nyob ntawm qhov muaj yeej:txias los yog sov. Nrog rau qhov tseem ceeb ntawm kev ua neej sov so ua purer thiab zoo dua. Cov poj niam sov sov.

Pom zoo: